چیدمان، انتخاب رنگ و دیزاین مطب پزشک و فضای انتظار بیماران

دکوراسیون مطب پزشک تان، قبل از اینکه ویزیت شوید حالتان را بهتر یا بدتر می کند!

به عنوان طراح، بارها و بارها از نزدیک شاهد طراحی دکوراسیون مطب پزشکی و فضاهای درمانی بوده ام که هیچ یک از اصول و قوانین چیدمان و دیزاین داخلی در آن ها اجرا نشده است. حتی به قرار گرفتن صحیح مبلمان، میز منشی و دیزاین بخش پذیرش مطب، مسیر عبور و مرور و جزییاتی از این دست که هزینه ای هم دربر نداشته توجه نشده، چه برسد به اینکه طراحی و دکوراسیون خاصی هم اجرا شده باشد!

بهتر است بدانید دیدگاه من به این موضوع ابداً ایده آل گرایانه نیست و انتظار ندارم دکوراسیون مطب پزشک صرفا برای خوشایند بیماران و مراجعان و با هزینه ای نجومی انجام شود!

بلکه یک دیزاین صحیح و اصولی عملکردها و کارایی افراد را در محیط درمانی افزایش می دهد و در نهایت منجر به رضایت دوسویه، هم برای پزشکان و کادر درمانی و هم مراجعان می شود. نتایج بخشی از پژوهش های بین المللی انجام شده در این خصوص در ادامه ذکر شده است.

نگارش اولیه:آبانــماه ۹۵، آخرین بروزرسانی:بهمنـــــــماه۹۹

اصولا اهمیت ندادن به طراحی دکوراسیون در مطب پزشکی و فضاهای درمانی چه مشکلاتی ایجاد می کند؟

احتمالا می دانید که بسیاری از مراجعان به مطب پزشک تا حدودی استرس و دل نگرانی دارند. چه این مطب، متعلق به یک پزشک زنان و زایمان باشد و چه مطب یک پزشک پوست و دندانپزشکی، مقداری نگرانی و اضطراب از تشخیص احتمالی یا درمان های دردناک و مشکلات پس از آن در دل افرادی که در مطب حضور دارند وجود دارد.

و حالا کلیت اجزای دکوراسیون مطب، اعم از رنگ های بکار رفته، نورپردازی، چیدمان، مبلمان و اکسسوری ها همه و همه می توانند کاهش دهنده یا تشدید کننده این استرس ها باشند. به شخصه معتقدم دلیل بی اهمیتی به این موضوع در میان این قشر تحصیلکرده و فرهیخته جامعه، نه صرفا مسائل هزینه و بودجه دکوراسیون، بلکه بی اطلاعی از تاثیرات مخرب یک دکوراسیون نادرست بر روی مراجعان است

با بررسی بازخوردها و نتایج مشاوره های دکوراسیون آنلاین انجام شده در اتود، یقین دارم با اطلاع از امکان طراحی دکوراسیون مطب پزشک با هزینه اندک و تاثیرات عالی آن بر روی بیماران و مراجعه کنندگان، پزشکان محترم نیز به طراحی و دیزاین مطب معتقد و علاقه مند خواهند شد.

نه+یک راهکار مهم در طراحی دکوراسیون مطب پزشک و فضای درمانی

پیش از هرچیز لازمست بدانید که برای طراحی دکوراسیون و چیدمان مطب، نیازی به هزینه های بسیار زیاد و آنچنانی نخواهد بود و در بسیاری از موارد با اندکی تغییر در مبلمان، اکسسوری ها و ست رنگی فضا میتوان به نتایج مطلوبی دست یافت.

بخش مهمی از مشکلاتی که به عنوان طراح در دکوراسیون مطب پزشکان محترم یا دیزاین فضاهای درمانی مشاهده می کنم به بی توجهی، بی اطلاعی و عدم خلاقیت طراح در چیدمان فضایی متناسب با نیازمندی های مراجعان، بخش پذیرش و پزشکان باز میگردد.

این مقاله با استناد و بررسی برخی تحقیقات معتبر محققان اروپایی و آمریکایی ( مانند Harvard Business Review و New England Journal of Medicine ) و با اتکا به تجربیات و دانش حرفه ای طراحان دکوراسیون تیم اتود نگاشته شده است و امیدواریم برای شما مفید باشد. فهرست این مقالات به همراه لینک وب سایت های مربوطه در پی نوشت دوم این مقاله ذکر شده است که جهت مطالعه تکمیلی می توانید از آن ها استفاده بفرمایید.**

در صورت تمایل به دریافت مشاوره دکوراسیون و معماری می توانید از طریق لینک زیر اقدام فرمایید و البته کلیه مشکلات و پرسش های طراحان دکوراسیون، دانشجویان و پزشکان محترم در خصوص نحوه طراحی بهینه دکوراسیون مطب، در کامنت های این مطلب به دقت پاسخ داده خواهد شد.

مشاوره معماری آنلاین اتود، طراحی دکوراسیون و راهنمای خرید مبلمان

دکوراسیون مطب باید یک مقداری هم مهربان و صمیمی باشد!

نخستین موضوعی که در طراحی دکوراسیون مطب بایستی به آن توجه ویژه ای داشته باشید، دیزاین یک محیط گرم و صمیمی است که جو دوستانه و دل نشین آن، اولا آرامش و اعتماد مراجعان را برانگیزد و موجی از احساسات مثبت را در وجودشان بیدار کند، ثانیا به صورت ناخودآگاه به آنان القا کند که مورد احترام و تکریم کادر درمانی مطب بوده و این تصور را در آنان پدید می آورد که در این مطب پزشکی، خدمات بهتری دریافت می نمایند.

چنین احساساتی نه تنها توجیه و دلیل مناسبی برای طراحی حرفه ای دکوراسیون مطب یک پزشک مجرب خواهند بود، بلکه می تواند به لحاظ اقتصادی و حرفه ای نیز بارخورد مناسبی برای پزشک و مرکز درمانی به همراه داشته باشد.

مراجعان به این مطب خاص چه می خواهند؟

اینکه طراحی دکوراسیون مطب یک پزشک تا چه حد بنا به نیازمندی های مراجعان و عملکردهای خاص فضا شکل گرفته است، نکته بسیار مهمی ست که غالبا از غفلت می شود. اگر بناست شما به عنوان یک طراح دکوراسیون وارد پروسه طراحی دکوراسیون مطب یک پزشک یا یک مرکز پزشکی شوید، پیش از هرچیز لازمست اطلاعاتی دقیق در خصوص خدماتی که این مرکز درمانی به مراجعان ارائه می کند کسب نمایید.

در مرحله بعد این خدمات را با المان و مبلمان های مورد نیاز طیف عمده مراجعه کنندگان تطبیق داده و تا حد امکان (بسته به ابعاد و معماری بنا، بودجه و زمان) دیزاین و مبلمان فضا را بر این نیازمندی ها منطبق سازید.

ممکن است تصور کنید این نکته کاملا ساده و بدیهی ست، اما اگر سری به مطب پزشک متخصص زنان و زایمان بزنید و صندلی های سخت فلزی را که بانوان باردار بایستی ساعات طولانی بر روی آن منتظر بمانند مشاهده کنید، یا در مطب پزشکان ارتوپد، شاهد پله های بلند و صندلی های کوچکی باشید که افراد سالم هم نمی توانند از آن ها به آسانی استفاده کنند، ملتفت خواهید شد که همین اصل کاملا ساده تا چه حد مورد بی توجهی قرار گرفته است!

در ادامه، در خصوص این موضوع توضیحات مفصل و راهکارهای اساسی ارائه شده است.

یک کوچک اشتباه در دیزاین بخش پذیرش، کل دکوراسیون مطب را خراب می کند…

دیزاین یک میز مناسب متناسب با عملکردهای بخش پذیرش یکی از مهم ترین نکاتیست که بایستی در طراحی دکوراسیون مطب پزشک بدان توجه کنید. اینکه فرد یا افرادی که در بخش پذیرش حضور دارند (اعم از منشی، مسئول پرونده ها و بایگانی و دیگر افراد) چه وظایفی دارند، مکان نشستن آنان در بدو ورود است و یا انتهای سالن و چه ارتباطی بین آنان با مراجعه کنندگان و اتاق پزشکان وجود دارد، تعیین کننده نوع، ابعاد و مکان دکور بخش پذیرش است.

بی توجهی به دکور این بخش از مطب و عدم محاسبه دقیق هر یک از موارد مرتبط با منشی پزشک، می تواند به راحتی موجب ایجاد مشکلات متعددی فیمابین مراجعان و منشی و همچنین مراجعان با پزشک شود.

تصویر کنید اگر عملکرد منشی به گونه ای تعریف شده باشد که بر رفت و آمد مراجعان به اتاق معاینه نظارت کند اما میز و کانتر مربوط به وی در فاصله و مکان نامناسبی از درب اتاق پزشک قرار داشته باشد، عملا امکان انجام وظیفه در این خصوص غیرممکن شده و مراجعان ممکن است بدون نظارت و هماهنگی با مسئول پذیرش به اتاق درمان رفت و آمد کنند.

این مساله در مطب پزشکانی مانند زنان و زایمان، پزشکان سونوگراف و یا روان پزشکان که بیمار نیاز به فضایی کاملا خصوصی در اتاق درمان دارد، می تواند تبدیل به یک چالش جدی شود.

رنگ ها حس و حال بیماران تان را بهتر یا بدتر می کنند.

پیش از این در مقالات متعدد آموزشی وب سایت اتود در خصوص تاثیرات رنگ ها بر سلامت روانی انسان و تحقیقات انجام شده در خصوص این موضوع برای شما نوشته ایم. احتمالا از مقولاتی همانند هلیوتراپی (Light therapy) و کروموتراپی (Chromotherapy) نیز اطلاعاتی دارید و می دانید که به لحاظ علمی تاثیرات نور و رنگ ها بر روان انسان و بهبود سلامتی وی اثبات شده است.

انتخاب رنگ خصوصا در یک فضای درمانی و دکوراسیون مطب پزشک که افراد با استرس و روحیه ای به مراتب آسیب پذیرتر از شرایط نرمال حضور دارند، یک مساله بسیار مهم و جدیست.

چگونه طراحی دکور و رنگ اتاق خواب می تواند بر روحیه و سلامت شما تأثیر بگذارد

یکی از نظریات شاخص در خصوص دیزاین مراکز درمانی عنوان می کند که بهتر است در اتاق های داخلی و فضای معاینه، رنگی از تونالیته رنگ های بکار رفته در فضای انتظار استفاده شود تا بیمار به صورت ناخودآگاه با آن احساس آشنایی کند. در هرحال رنگ های تیره، مات و جیغ حتی برای اکسسوری ها و تزیین دیوار اتاق درمان بهتر است بکار نرود. پاسخ روانی اغلب انسان ها به چنین رنگ هایی اضطراب و خشم ناخواسته خواهد بود.

بهترین گزینه های رنگی در طراحی دکوراسیون مطب پزشک، ترکیبی از رنگ های روشن با تناژ های مختلف در کنار متریال های طبیعی همانند چوب، شیشه و سنگ است. استفاده از چوب با رگه های متعدد و سنگ هایی با بافت شاخص، می تواند جلوه شلوغی ایجاد کند و به میزان زیاد توصیه نمی شود.

اینجا لازمست به نورگیری و نورپردازی بی نهایت اهمیت بدهید…

حضور نور چه به صورت نورگیری از طبیعت و چه در غالب نورپردازی های عالی، جلوه ای آرامش بخش، پاکیزه و منظم در دکوراسیون داخلی ایجاد می کند. به خلاف برخی کاربری های تجاری همانند کافی شاپ، مزون و یا فضاهای دنج و خلوت که بازی نور و سایه می تواند جذابیت ویژه ای برای آن ها مخسوب شود، در طراحی دکوراسیون مطب پزشک و دیگر فضاهای درمانی، لازم است نورپردازی به صورت قوی و با حداکثر توان انجام شود.

در این خصوص بایستی نورپردازی ها به نحوی انجام شود که برای بخش هایی از فضای داخلی که در طول روز نور کافی به آن ها نمی تابد نیز تمهیداتی اندیشیده شده و سایر نورپردازی ها برای استفاده های شبانه اختصاص داده شود.

چیدمان لابی انتظار، مهم ترین بخش دکوراسیون مطب یک پزشک حرفه ای

در طراحی دکوراسیون فضاهای درمانی و خصوصا مطب یک یا چند پزشک، فضای انتظار بایستی به نحوی چیدمان شود که مراجعان و بیماران احساس راحتی و آرامش داشته باشند. این سبک چیدمان ممکن است در کاربری های گوناگون تا حدودی متفاوت باشد. ا

گر شما یک طراح دکوراسیون هستید، برای دیزاین و چیدمان چنین فضایی لازمست شخصا سری به این مطب پزشک با تخصص مشابه پروژه خود بزنید و از نزدیک با رفتارها و الگوهای رفتاری بیماران، نیازمندی های آنان و مشکلات یک طراحی ساده و غیر اختصاصی برای ایشان آشنا شوید.

به عنوان یک مثال ساده، در مطب پزشکان پوست و زیبایی، زنان و زایمان و اطفال غالبا بیماران برای اطلاع از سوابق پزشک یا در اختیار گذاشتن تجربیات درمانی عادت به صحبت و گفت و گو با یکدیگر داشته و این موضوع نه تنها زمان انتظار را برای آنان قابل تحمل می کند، بلکه غالبا موجی از صمیمیت و مهربانی در میان آنان جاری می کند.

بنابراین در چنین شرایطی می توانید صندلی های بخش انتظار را به نحوی طراحی کنید که نزدیک به یکدیگر قرار داشته و امکان تعامل مراجعان با یکدیگر را فراهم کند. به این نکته توجه داشته باشید که  در صورت امکان بخش هایی از فضای انتظار را برای مراجعانی که به دلیل بیماری های خاص یا شرایط روحی تمایلی به گفت و گو و نزدیک شدن به دیگران ندارند، اختصاص دهید.

این در حالیست که در مطب یک روان پزشک یا پرشک سونوگراف، ممکن است بیماران علاقه ای به صحبت و گفت و گو و حتی ارتباط چشمی با یکدیگر و بیان مشکلات خود نداشته باشند و حفظ فاصله میان صندلی های انتظار و چیدمان آن ها به نحوی که حریم شخصی افراد حفظ شود، از ضروریات طراحی دکوراسیون مطب چنین پزشک انی خواهد بود.

جایی که سلیقه و سبک کار پزشک، شاید مهم تر از اصول دکوراسیون مطب است!

برای طراحی دکوراسیون بخش درمان یا اتاق معاینه، ضروریست که با پزشک مدنظر خود یا نهایتا شخصی با تخصص مشابه مشورت نمایید. مبلمان و پارتیشن های متفاوت مدنظر هر پزشک ممکن است با سایر همکاران ایشان کاملا متفاوت بوده و نیازمند ملاحظات جدیدی باشد.

اگر به چیدمان اتاق های درمان در مطب پزشکان مختلف دقت کرده باشید می دانید که مبلمان و سبک قرار دادن آن ها در این اتاق، علاوه بر نوع بیماران مراجعه کننده، به شخصیت، سلیقه و شیوه کار اختصاصی هر یک از پزشکان نیز باز می گردد. اینکه بیمار در چه فاصله ای از پزشک مستقر شود، صندلی میهمان یا همراه در کدام بخش از اتاق قرار بگیرد و لوازم مورد نیاز معاینه و درمان به چه ترتیبی در دسترس وی باشند، شکل دهنده طراحی دکوراسیون اتاق پزشک خواهد بود.

طراحی دکوراسیون یک مطب ایده آل؛ همه چیز برای بیماران این پزشک فراهم شده است!

یکی از مواردی که لازم ست مورد توجه قرار گیرد، متوسط زمان انتظار مراجعان در مطب و فراهم کردن سرگرمی یا مبلمان های متناسب با نیازمندی های این مراجعان است.

اگر سری به مطب های غالبا شلوغ پزشکان اطفال زده باشید، می دانید که مادران شیرده برای رسیدگی و تغذیه نوزادان نیاز به فضای جداگانه ای با امکاناتی نظیر تخت تعویض، صندلی راحت شیردهی، روشویی و تخت نوزاد دارند. افزودن امکاناتی نظیر تلویزیون یا چندین گلدان زیبا به این اتاق می تواند آرامش این زنان غالبا حساس را بیشتر کند و تحمل زمان طولانی انتظار به همراه نوزاد بی قرار را آسان تر نماید.

قرار دادن مجلات سرگرمی یا کتب مربوط به مد و فشن بر روی یک باکس مجلات در مطب پزشکان پوست و مو احتمالا ایده ایست که با استقبال مراجعان مختلف مواجه می شود و یک مانیتور برای پخش فیلم های آموزشی در خصوص مراقبت های بارداری و زایمان یا اتاقی که به جای صندلی با فرش پوشیده شده است و امکان دراز کشیدن بانوان را فراهم می کند، ممکنست مورد استقبال اغلب مراجعه کنندگان به مطب پزشک زنان واقع شود.

یک سرویس بهداشتی تمیز با فضای مجزا برای روشویی و توالت، آبسردکن، فضای انتظار همراهان، چندین جالباسی کوچک در مقابل صندلی ها، ساعت های دیواری شیک و جذاب، فضای کوچک بازی کودکان در مطب برخی پزشکان یا صندلی های خاص بیماران دارای مشکلات حرکتی یا مسن، از دیگر مبلمان های ضروری و مورد نیاز مراجعه کنندگان هستند.

در طراحی دکوراسیون مطب یک پزشک اطفال، لازمست فضای قابل توجه یا کوچکی (بسته به وسعت و امکانات طراحی) برای انتظار مهم ترین مراجعان این مطب یعنی کودکان خردسال در نظر گرفته شود. این بخش از دیزاین مطب می تواند با اسباب بازی های گوناگون و بازی های حرکتی چیدمان شود. در هرحال حتی اگر فضا برای طراحی چنین ساختاری بسیار کم است، حداقل امکانی که می توان برای کودکان در نظر گرفت، یک میز کوچک رنگی با صندلی های کوتاه برای بازی با اسباب بازی های فکری و نقاشی یا تماشای کارتون است.

کمی انرژی مثبت در فضای سرد و پر استرس درمان جاری کنید؛

نه صرفا به عنوان طراح دکوراسیون، بلکه به عنوان مادر، همسر و فرزندی که به واسطه اطرافیان خود رفت و آمدهای مکرری به فضاهای درمانی دارم، اکیدا توصیه می کنم اکسسوری ها و المان هایی را برای تزیین و طراحی دکوراسیون مطب یک پزشک به کار ببرید که بخشی از استرس و نگرانی بیماران و مراجعان را کاهش دهد.

به این موضوع مهم دقت داشته باشید که مطب پزشک موزه هنر یا آتلیه نقاشی نیست که تابلوهای هنری، مجسمه های گران قیمت و اکسنت وال های شاخص را برای تزیین این فضا در نظر بگیرید.

المان های برگرفته از طبیعت غالبا گزینه های ایده آل تزریق انرژی مثبت در فضای داخلی محسوب می شوند. یک آکواریوم بزرگ و روشن (بدون ماهی های بزرگ و عجیب و دهشت آور ترجیحا!)، گل و گلدان های سبز رنگ و بزرگ، میزهای چوبی روشن یا آب نماهای کوچک ایده های ساده ای هستند که می توانید به آن ها فکر کنید.

از نصب اکسسوری های سیاه و سفید یا تزیینات دیواری در ابعاد بسیار بزرگ در طراحی دکوراسیون مطب پزشک و فضاهای درمانی خودداری نمایید. مقیاس بزرگ در بسیاری از افراد موجب ایجاد رعب و وحشت درونی می شود و تنش های بیماران را تشدید می کند. (برای مطالعه یک تجربه واقعی می توانید پی نوشت یک را مطالعه نمایید.)

و در نهایت؛ اگر شما به خودردمانی و درمان سرطان با داورهای عطاری اعتقادی ندارید ؛

پس قاعدتا بایستی بپذیرید که طراحی داخلی، دیزاین ایده آل، چیدمان بهینه و نهایتا یک دکوراسیون مناسب برای مطب شما پزشک محترم، لازمست توسط متخصصان و دیزاینرهای حرفه ای انجام شود!

همان طور که در ابتدای این مطلب برای شما نوشتیم، دیزاین و چیدمان ایده آل فضای درمانی لزوما هزینه های هنگفتی به شما تحمیل نخواهد کرد و حتی ممکن است یک دکوراسیون ایده آل با استفاده از ایده ها و دیدگاه های یک دکوراتور حرفه ای، به مراتب اقتصادی تر از یک چیدمان بدون برنامه و غیرحرفه ای باشد.

و حتی اگر ساختار مطب شما و دکوراسیون آن به نحوی طراحی شده است که امکان تغییر یا بازسازی گسترده در آن فراهم نیست، می توانید از مشاوره دکوراسیون آنلاین برای تزیین و ایجاد تغییراتی با حداقل هزینه یاری بگیرید.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

پی نوشت؛ سال گذشته در مطب یکی از متخصصان جراحی داخلی خوش نام و معروف در خیابان فرشته تهران، شاهد مجسمه گران قیمت و خاصی بودم که توسط یک هنرمند شهیر آمریکایی ساخته شده بود. نه تنها من و همراهم، بلکه سایر مراجعان مدت طولانی از زمان انتظار را به تماشای مجسمه پرداخته و اثرات بهت و بعضا وحشت در وجنات آنان نمایان بود. مجسمه ارزشمند نمایی از یک مرد نیمه برهنه را تصویر می کرد که بخش هایی از بدن وی تکه تکه شده و در حال فروپاشی بود و رنج ناشی از این بدن ناقص، به شکل فریادی از درد در صورتش نمایان بود!

تصور کنید که یک مجسمه نمایانگر درد و بدن ناقص تا چه حد می تواند امید و احساسات آرامش بخش بیمارانی را که برای جراحی به یک پزشک مراجعه کرده اند مخدوش کند!

با اینکه تصاویری از این اکسسوری بسیار نامناسب را برای عبرت دانشجویانم تهیه کردم، اما از انتشار آن به صورت عمومی به دلیل حفظ حریم شخصی پزشک مربوطه معذورم و البته صمیمانه امیدوارم گذرتان به مطب پزشک مربوطه نیفتد!

** فهرست مقالاتی که از برخی اطلاعات آنان در نگارش این مطلب استفاده شده است؛

۳concepts to keep in mind for healthcare clinic interior design  [+]

How Office Design Affects Patient Experience  [+]

Better Healing from Better Hospital Design , Harvard Business Review [+]

اکتبر 1, 2022